www.grupawshe.fora.pl

Agnieszka Steinhagen

STRUKTURA ĆWICZENIA

1.Polecenie otwarte
Prowadzący przy pomocy polecenia otwartego i późniejszej pracy nad zadaniem buduje sytuację problemową, dzięki której w dalszej fazie pracy następuje konfrontacja dyspozycji podmiotowych uczestników. Otwarta forma polecenia pozostawia znaczną przestrzeń wolności dotyczącą zarówno interpretacji polecenia jak i sposobów jego wykonania – w poleceniu są obecne takie pojęcia, aby uczestnik miał szansę indywidualnej interpretacji, rozumienia. Ponadto w poleceniu zwykle jasno definiuje się, co jest tworzywem oraz czas pracy dostępny uczestnikowi. Prowadzący dba o jednolitość warunków dla wszystkich uczestników wykonywania ćwiczenia.

2.Wykonanie prac
Realne, konkretne wykonanie zadania daje uczestnikowi możliwość rzeczywistego skonfrontowania się z danym zadaniem nie w sposób deklaratywny lecz w sposób namacalny. Należy zaznaczyć, że polecenie powinno wskazywać na czynności realizowane w świecie rzeczy, a nie wyobrażeń, czy myśli. Należy pamiętać, iż uczestnicy korzystają z zadania na tyle na ile włożą w nie wysiłku dlatego ważna jest zgoda na uczestnictwo.

Wykonane przez uczestnika czynności są materializacją jego interpretacji, są dokumentem z jego podświadomości.

3.Konfrontacja – wystawa prac
Uczestnicy prezentują rozwiązania problemu ujętego w poleceni otwartym.
Polecenie dla wszystkich jednakowe, jest różnorodnie interpretowane., uczestnicy więc mogą poznać rozumienie innych, co poszerza perspektywę spojrzenia na problem. Jest to konfrontacja własnych wyobrażeń, świadomości z wyobrażeniami i świadomością innych na zadany temat. Każde rozwiązanie z racji otwartości polecenia jest prawidłowe.
Jeśli w ćwiczeniu uczestniczą oryginalne osoby, to nadają one poleceniu bardziej nietypową interpretację i to bardziej zaskakuje uczestników. Prowadzący może jeszcze dopytać uczestników po to, aby pogłębić doświadczenie różnorodności sensów i interpretacji. Przykładowe pytania:
W jakiej pracy najostrzej zostało zrealizowane polecenie ćwiczenia?
W której pracy sposób wykonania ćwiczenia został rozmazany, jest nieostry?
Czy miałeś inne pomysły?
Jak wykorzystałeś zadany Ci czas ćwiczenia?
Jak wykorzystałeś zadany Ci materiał, tworzywo?
Która praca najbardziej Cię zaskakuje?
Jakie zakładałeś ograniczenia w tym ćwiczeniu?
Poprzez zadawane pytania uczestnik uświadamia sobie granice swojej wyobraźni, granice swojej świadomości.

4.Spróbuj inaczej
Kolejnym krokiem podejmowanym przez prowadzącego jest zachęta z jego strony do podjęcia ponownej próby rozwiązania zadania w inny sposób, który byłby bardziej odległy i odmienny od pierwszej decyzji. W tym etapie ćwiczenia nie zmienia się jego cel. Chodzi o to, aby przyjął on rozwiązanie, którego się wcześniej nie spodziewał, którego wcześniej nie przyjąłby. Próba „inaczej” może też być zrealizowana przy pomocy innego ćwiczenia penetrującego ten sam fragment świadomości.

Zdarza się, że uczestnik odmawia wykonania innego polecenia. Nie należy go do tego nadmiernie zachęcać, a raczej pozostawić samemu sobie.

5.Tworzywo
Przy realizacji zadania wszyscy uczestnicy zwykle pracują z tym samym tworzywem (np. przestrzeń, czas, materiały lub czynności), co stwarza warunki do dokonania porównania (konfrontacji) rozwiązań.

6.Prowadzący, ocenianie
Ważny jest sposób zachowania prowadzącego. Należy utrzymać atmosferę raczej żartu, zabawy, gdzie wszystko wolno. W szczególności jest miejsce na błędy i odmienność. Atmosfera ćwiczenia powinna też być pełna ciepła i akceptacji. Zadaniem prowadzącego jest, co najwyżej, wydobyć nie standardowość rozwiązań innych uczestników, a przez to zbudować przestrzeń wyzwań, możliwość nowych rozwiązań.
Uczestnikowi trzeba dać wolność, przestrzeń do swobodnego podejmowania decyzji. Natomiast przymuszanie blokuje i usztywnia uczestników.

Ocenianie w przypadku ćwiczeń wzbogacających wyobraźnię jest bardzo blokującą uczestników czynnością. Ocenianie zakłada bowiem jakąś miarę, czyli sprowadza ćwiczenie do schematów zadanych w kryteriach oceny.